Kedi ile Sanat
Bedri Rahmi Eyüboğlu sergisinde görüştüğümüz, Kedi Kültür Sanat Merkezi' nin kurucularından Güniz Gürsoy Can hanımefendiyle, keyifli bir röportaj yaptık.
İzmir' de bir sanat galerisi açma fikri nasıl ortaya çıktı?
Kedi Galeri'nin yerindeki kiracımız çıktıktan sonra 2009
yılında eşim Cengiz Can ile birlikte burada kendimiz birşeyler
yapabilir miyiz diye düşündük ve bir sanat galerisi açmaya karar
verdik. Fikir aslında eşimden çıktı çünkü o resim yapıyor ve
okul yıllarında resimleri çeşitli ödüller almış. İzmirli
sanatçılara kendilerini ifade edebilecekleri bir platform
oluşturmak, ayrıca güzel sanatlar alanında başarılı Türk ve
yabancı sanatçıların eserlerini İzmir'e getirerek İzmirli sanat
severlerin onların eserlerini görme şansına sahip olmalarını
istedik.
İzmir' de özel bir sanat galerisi olmanın, zor ve güzel
yanları nelerdir?
İsterseniz önce
güzel yanlarından bahsedeyim. İzmir sanata meraklı ve aydın
insanların olduğu bir şehir. Yerel yönetim de sanata ve sanatçıya
sıcak bakıyor, saygıyla yaklaşıyor. Bu nedenlerden ötürü
İzmir'de sanat ile uğraşmak herkes için bir zevk diye
düşünüyorum. Yerel yönetim bize her zaman destek oluyor.
Etkinliklerimizi izliyorlar, katılımcı oluyorlar, çalışmalarımızı
ve verdiğimiz emeği takdir ettiklerini düşünüyorum. 8 Ocak - 2
Şubat tarihlerinde Konak Belediyesi Türkan Saylan Kültür
Merkezinde yer alacak Kedi Galeri Koleksiyon Sergisi bunun en güzel
örneği. Ayrıca anaokulları, ilkokullar ve liselerden de
öğrenciler öğretmenleri ile birlikte sergilerimizi gezmeye
geliyorlar. Sanatseverler bizi ziyaret ediyorlar, sergilerimizin yanı
sıra çeşitli atölye çalışmalarımıza ve sanat, edebiyat
sohbetlerimize katılıyorlar.
İzmir'de sanat galerisi işletmenin zor yanlarına gelince, biz özel
bir kuruluş olarak maddi açıdan zorluklarla karşılaşıyoruz.
Arkamızda vakıf veya devlet desteği olmadığından
etkinliklerimizin çoğunu belli bir ücret karşılığı yapmak
zorundayız ve İzmir malesef ekonomik yönden olması gerektiği
kadar güçlü bir şehir değil. Türkiyenin üçüncü büyük
şehri olmasına rağmen pastadan hakettiği payı ödediği vergi
oranında alamıyor. Bu da kişilerin sanata ayırabileceği bütçeyi
kısıtlıyor. Biz galeri olarak bunun üstesinden gelmenin yolunu
sadece İzmire bağımlı kalmayıp bütün Türkiye'ye ulaşmaya
çalışmakta, hatta evrensel olmaya çalışmakta bulduk. Bizim
misyonlarımız içinde Türk sanatçıları dünyaya tanıtmak,
onların yolunu açmak özel bir yer tutuyor. Bu amaçla bu yıl II.
Görsel Sanatlar Buluşması'nı düzenliyoruz. 40 yaş altı
gençlere açık olan disiplinlerarası bu etkinliği her yıl
tekrarlamayı planlıyoruz. Sergilemeye değer bulunan eserler 11-23
Haziran tarihlerinde Kedi Galeri'de sergilenecek. Daha sonra İzmir
Enternasyonal Fuarı süresinde de onbeş gün İzmir Resim Heykel
Müzesi Kültürpark Sanat Galerisi'nde sergilenecek. Bunun için
İzmir Resim Heykel Müzesi Müdürü Sayın Faden Suzan Kudsioğlu'na
bize verdiği destek için özellikle teşekkür etmek isterim. İzmir
Kültür ve Turizm Müdürlüğü de çalışmalarımızda bize
destek oluyor. Gördüğünüz gibi bizim, Kedi Galeri olarak
zorluklardan şikayet etmeye hakkımız yok.
İstanbul ve İzmir' deki özel galeriler arasındaki
farklılıklar sizce nelerdir?
İstanbul'da galerilerin yanı sıra sanatla uğraşan birçok farklı
kuruluş var. Güzelsanatlar alanında çok değerli üniversiteler,
eğitmenler ve sanatçılar var. Yani sanatı besleyen pek çok
kaynak var. İzmir'deki üniversiteler de sanata destek veriyor fakat
bu alanda daha gidilecek çok yol olduğunu düşünüyorum. İstanbul
bir dünya şehri. Her alanda olduğu gibi, bu alanda da
karşılaştırılacağı şehirler New York, Londra, Paris, Milano,
Tokyo gibi şehirler olmalı. Sadece Avrupalı ve Amerikalı değil,
Ortadoğu, Uzakdoğu, Arap Ülkeleri gibi dünyanın her yerinden
ziyaretçileri var. Bunların kimisi kısa süreli ziyaretçiler,
bazıları da İstanbulda yaşamak, çalışmak için bulunan
yabancılar. Entellektüel açıdan şehri besliyorlar, her yönüyle
katkıda bulunuyorlar, galerileri, müzeleri ziyaret ediyorlar.
Üniversitelerde eğitim veren başarılı sanat insanları gençlere
apayrı bir dünya sunuyor. Şehire akan maddi imkanların bir kısmı
da sanatçıların ve galerilerin desteklenmesine yöneliyor. Sanat
eserleri yüksek fiyatlara alınıp satılıyor. Biz İzmir'de
yerleşik bir galeri olarak eğer İstanbul'da müşterilerimiz
olmasa, sadece yerel olarak kalsak ayakta kalmamıza imkan yok.
Müşterilerimizin yanı sıra başka şehirlerde yaşayan veya
varisleri İstanbul, Ankara gibi şehirlerde olan büyük Türk
sanatçıları ile çalışıyoruz. Bu da bizim galeri olarak
sanatseverlere daha iyi hizmet sunmamıza olanak sağlıyor.
İzmir' deki sanat alıcısı eser seçiminde neleri
dikkate alıyor?
İzmir'deki sanat alıcısı genelde tanınmış, Türkiye çapında
bilinen sanatçıların eserlerine sahip olmak istiyor. Aldıkları
eserlerin bir koleksiyon değeri olmasını, çocuklarına bir değer
bırakmayı istiyor. Gelecek vadeden genç sanatçılara yatırım
yapmak isteyenler, genç sanatçıları desteklemek isteyenler de
var. Yatırım olarak eser alanların yanı sıra sadece kendi zevki
için eser alanlar da var. Bunlar eseri yapan sanatçıdan önce
esere önem veriyor. Kendisini etkileyen bir esere sahip olmayı
istiyor.
Kedi Kültür Sanat Merkezi sergilerini seçerken, hangi
kriterleri arıyor?
Eser seçerken biz de alıcılarımızın isteklerine önem
veriyoruz. Bedri Rahmi Eyüboğlu, Adnan Turani, Bedri Baykam, Oktay
Anılanmert, Hasan Rastgeldi gibi ustalara sergi açmaya öncelik
veriyoruz. Fakat genç sanatçılara da sergi açarak onların
kendilerini ifade edebilecekleri bir platform sağlamaya da önem
veriyoruz. Çalışmalarını sergilenmeye değer bulduğumuz genç
sanatçılar da Kedi'de sergi açabiliyor. Her yıl tanınmış Türk
ustalarının yanı sıra, İzmirli sanatçılara ve gençlere sergi
açmaya gayret ediyoruz. Geçen yıl genç İranlı sanatçılara yer
verdiğimiz bir karma sergi açtık. 2014 yılında dünyaca tanınmış
Sloven ressam Joze Ciuha'ya bir sergi açtık. Kendisi Andy Warhol,
Miro gibi sanatçılarla çalışmış, sergi açmış, sanatın
çeşitli alanlarında çalışmaları olan 90 yaşında çok önemli
bir ressam.İzmir Turizm Fuarı sırasında açtığımız 5 günlük
bir sergiydi. 25 Haziran 2015'te Slovenya Cumhuriyeti'nin kuruluş
yıldönümünde tekrar açacağımız sergi Ağustos ayı sonuna
kadar Kedi Galeri'de ziyaret edilebilecek.
Galeriniz şuan Türk resim sanatının önde gelen isimlerinden
Bedri Rahmi Eyüboğlu' nun eserlerini ağırlıyor. Bu serginin
oluşumuyla ilgili neler söyleyebilirsiniz?
Bedri Rahmi'nin ailesi ile 2010 yılından beri çalışıyoruz. Önce
Kalamış Yazmalarını sergiledik. Daha sonra yağlıboya
çalışmalara yer veren iki sergi açtık. Geçen yıl açtığımız
sergi Bedri Rahmi'nin Amerika Dönemi'ni kapsıyordu. Bu üçüncü
sergimiz Bedri Rahmi'nin Paris'ten döndükten sonra yaptığı
çalışmalardan son dönemine kadar bütün dönemlerini içeren
retrospektif bir sergi. 1935 yılı eserleri de var (peyzajlar), 1950
(Anadolu figürleri), 1960 (Amerika dönemi soyut çalışmaları),
1975 yılı çalışmaları da sergileniyor. 54 tablonun yer aldığı
çok değerli bir sergi.
Sergiler dışında, farklı hangi etkinliklere ev
sahipliği yapıyorsunuz?
Resim, fotoğraf, seramik ve heykel sergileri dışında atölye
çalışmalarımız var. Çocuklar için ve yetişkinler için resim
atölyelerimiz, fotoğraf, fotoshop atölyemiz, diksiyon atölyemiz,
grafik tasarım atölyemiz, yemek ve pasta atölyemiz, kitap
kulübümüz var. Bunların yanı sıra sanatçıların,
eğitimcilerin katılımı ile sanat sohbetleri, yazarların,
eleştirmenlerin, çevirmenlerin katılımı ile edebiyat sohbetleri,
imza günleri yapıyoruz. Slayt gösterileri yapıyoruz. Art Shop
bölümümüzde Kalamış Yazmaları'nın, tasarım ürünlerinin ve
Metis Yayınları'nın satışını yapıyoruz.
Bizleri bekleyen sıradaki sergi ve etkinlikleriniz
hakkında bilgi verir misiniz?
8 Ocak - 2 Şubat tarihlerinde Türkan Saylan Kültür Merkezi'nde
Kedi Koleksiyonu sergilenecek. 16-17 Ocak tarihlerinde de Büyük
Efes Sanat'ın gerçekleştirdiği BEAD '15 te yer alıyoruz. Bu
etkinlikte de Kedi Galeri Koleksiyonunda yer alan değerli
sanatçıların eserlerini sergileyeceğiz. Bu karma sergilerin
dışında 22 Ocak tarihinde Nuran Tanrıverdi Resim Sergisi, 5
Şubat'ta Evşen Algı Çelik Resim Sergisi ve 19 Şubat'ta Tüzüm
Kızılcan Seramik Sergisi Kedi Kültür Sanat Merkezi'nde açılacak
sergiler.
İzmirli genç sanatçılardan beklentileriniz ve onlara önerileriniz
nelerdir?
İzmirli genç sanatçılar bizim sergilerimizi ziyaret ederlerse
ustalardan öğrenebilecekleri birşeyler olduğunu düşünüyorum.
Yalnız ustalar değil her sanat eseri bir esin kaynağı olabilir.
Değişik çalışmaları görmek ufuk açıcıdır. Bence genç,
yaşlı bütün sanatçılar şehirdeki bütün sanat etkinliklerini
takip etmeye gayret etmeli. Olanak bulanlar İstanbul ve diğer
ülkelerde sanat merkezlerindeki, galerilerdeki, müzelerdeki
sanatsal çalışmaları izlemeye, sonra da bunları kendi
süzgecinden geçirip özgün olmaya gayret etmeli ve çok çalışmalı.
